apud Ezechielem, Pangam iis foedus pacis, et cessare faciam feram malam de terra, et habitabunt in deserto confidenter, et dormient in silvis et dabo eas, et circuitus collis Mei benedictionem,... dabit arbor agri fructum suum, et terra dabit fructum suum, xxxiv 25-27;

ibi de spiritualibus: apud Hosheam, Ducam eam in desertum, et loquar super cor ejus, et dabo ei vineas suas inde, ii 14, 15;

[4] ubi de desolatione veri et postea consolatione: apud Davidem, Stillant caulae deserti, et exsultatione colles cingunt se, induunt prata, gregem, et valles operiuntur frumento, Ps. lxv 13, 14: [A.V. 12, 13]:

apud Esaiam, Ponam desertum in lacum aquarum, et terram siticulosam in exitus aquarum; dabo in deserto cedrum shittim, et myrtum, et {6} arborem olei: ponam in deserto abietem; ut videant et sciant, et reponant, et intelligant una, quia manus Jehovae fecit hoc, Sanctus Israelis creavit illud, xii 18-20;

ubi de regeneratione illorum qui in ignorantia veri (o)sunt, seu gentium, et de illustratione et instructione eorum qui in desolatione; `desertum' praedicatur de illis; `cedrus, myrtus et arbor olei' pro veris et bonis interioris hominis, `abies' pro exterioris: apud Davidem, Jehovah ponit fluvios in desertum, et exitus aquarum siccitatem: ponit desertum in lacum aquarum, et terram siticulosam in exitus aquarum, Ps. cvii 33, 35;

similiter: apud Esaiam, Gaudebunt eis, desertum et siccitas, et exsultabit solitudo, et florebit sicut rosa, germinando germinabit:... effusae sunt deserto aquae, et flumina in solitudine, xxxv 1, 2, 6;

(m)apud eundem, Eris velut hortus irriguus, et sicut exitus aquarum, cui non mentiuntur aquae, et aedificabunt a te deserta saeculi, lviii 11, 12;

apud eundem, Donec effundatur super nos spiritus ab alto, et erit deserti in Carmel, et Carmel in silvam reputabitur; et habitabit in deserto judicium, et justitia in Carmele, xxxii 15, 16;

ubi de Ecclesia spirituali, quae quamvis habitata et exculta, vocat `desertum' respective, nam dicitur `habitabit in deserto judicium, justitia in Carmele.' Quod `desertum' sit obscurus status respective, ex locis illis patet quod appelletur desertum, tum quoque silva: manifeste apud Jeremiam, Generatio, vos videte verbum Jehovae, num desertum fui Israeli, num terra terrarum, ii 31. [5] Quod `desertum' significet prorsus non habitatum seu {7} excultum, seu ubi nullae habitationes, caulae gregum, pascua, et aquae, ita illos qui in vastatione quoad bonum sunt, et in desolatione quoad verum, constat quoque a Verbo; hoc {8} desertum praedicatur in duplici sensu, nempe de illis qui postea reformantur, et de illis qui reformari non possunt; de illis qui postea reformantur, ut hic de Hagare et ejus filio, apud Jeremiam, Sic dixit Jehovah, Recordatus sum tui, misericordiae pueritiarum tuarum,... eundo post Me in deserto, in terra non sata, ii 2;

ubi de Hierosolyma, quae ibi est Antiqua Ecclesia quae fuit spiritualis: apud Mosen, Portio Jehovae populus Ipsius, Jacob funis hereditatis Ipsius; invenit eum in terra deserti, et in vastitate, ejulatu, solitudine, circumduxit eum, intelligere fecit eum, custodivit eum ut pupillam oculi Sui, Deut. xxxii 9, 10:

apud Davidem, Errarunt in deserto, in solitudine viae, urbem habitationis non invenerunt, Ps. cvii 4;

ubi de illis qui in desolatione veri, (c)et reformantur: apud Ezechielem, Adducam vos ad desertum populum, et judicabo vobiscum ibi... sicut judicavi cum patribus vestris in deserto terrae Aegypti, xx 35, 36;

ubi pariter de vastatione et desolatione eorum qui reformantur. [6] Profectiones et errores populi Israelitici in deserto nec aliud repraesentabant quam vastationem et desolationem fidelium ante reformationem, proinde eorum tentationem {9}, siquidem cum in tentationibus spiritualibus sunt, in vastatione et desolatione sunt, ut quoque constare potest ab his apud Mosen, Jehovah in deserto portavit eos, sicut portat vir filium, in via, usque ad hunc locum, Deut. i 31:

et alibi, Recorderis omnis viae, qua {10} duxit te Jehovah Deus tuus jam quadraginta annis in deserto, ad affligendum te, ad tentandum te, et sciendum quid in corde tuo, an serves praecepta Ipsius vel non, afflixit te, esurire fecit te, edere fecit te mannam, quam non nosti, nec norunt patres; ut cognoscas, quod non per panem solum vivat homo, sed per omne quod exit ex ore Jehovae vivat homo, Deut. viii 2, 3:

et adhuc, Ne obliviscaris quod Jehovah duxerit te in deserto magno terribili, ubi serpens, prester, et scorpio; siticulosum ubi {11} non aqua, educens tibi aquam e petra silicis; cibavit te manna deserto, quam non noverunt patres tui, ut affligeret te, tentaret te, et ad benefaciendum in postremo tuo, ibid. vers. 15, 16;

ibi `desertum' pro vastatione et desolatione in quali sunt qui tentationibus; per `profectiones et errores eorum in deserto quadraginta annis' describitur omnis status Ecclesiae pugnantis, quomodo a se succumbit, sed a Domino vincit. [7] Per `mulierem quae fugit in desertum' apud Johannem, nec aliud quam tentatio Ecclesiae significatur, de qua ita, Mulier, quae peperit filium masculum, fugit in desertum, ubi habet locum praeparatum a Deo:... datae sunt mulieri duae alae aquilae magnae, ut volaret in desertum, in locum suum; ejecit serpens post mulierem ex ore suo aquam sicut fluvium ut hanc a flumine absorptam faceret, sed adjuvit terra mulierem; aperuit enim terra os suum, et deglutivit fluvium, quem ejecit draco ex ore suo, Apoc. xii 6, 14-16. [8] Quod desertum praedicetur de prorsus vastata Ecclesia, et de prorsus vastatis quoad bonum et verum, qui (t)non reformari possunt, ita apud Esaiam, Ponam flumina desertum, fetebit piscis eorum a nulla aqua et morietur in siti, induam caelos caligine, l 2, 3:

apud eundem, Civitates sanctitatis Tuae fuerunt desertum, Zion desertum fuit, Hierosolyma desolata, lxiv 9 [A.V. 10];

apud Jeremiam, Vidi et ecce Carmel desertum, et omnes urbes ejus destructae sunt a coram Jehovah, iv 26:

apud eundem, Pastores multi corruperunt vineam Meam, conculcarunt portionem, dederunt portionem desiderii Mei in desertum desolationis. Posuit eam in desolationem, luxit super Me desolata; desolata est omnis terra, quia non quisquam ponit super cor super omnes clivos in deserto venerunt vastatores, xii 10-12:

apud Joelem, Ignis consumpsit caulas deserti, et flamma succendet omnes arbores agri,... exsiccati sunt rivi aquarum, et ignis consumpsit caulas deserti, i 19, 20:

apud Esaiam, Posuit orbem sicut desertum, et urbes ejus destruxit, xiv 17;

ubi de Lucifero: apud eundem, Propheticum deserti maris, sicut procellae in meridie,... e deserto venit, e terra terribili, xxi i seq.;

`desertum maris' pro vastato vero per scientifica, et ratiocinia inde. [9] Ex illis constare potest quid significatur per haec quae de Johanne Baptista, Dictum ab Esaia, Vox clamantis in deserto, Parate viam Domino, rectas facite semitas Ipsius, Matth. iii 3; Marc. i 3; Luc. iii 4; Joh. i 23; Esai. xi 3;

quod nempe tunc Ecclesia prorsus vastata esset, ut non amplius aliquod bonum et aliquod verum; quod manifeste patet ex eo quod tunc nullus sciret quod aliquid internum homini esset, nec quod aliquid internum in Verbo; ita nec quod Messias seu Christus venturus ad salvandum eos in aeternum: inde etiam patet quid significatur per quod Johannes fuerit in desertis usque ad dies apparitionis illius ad Israelem, Luc. 1, 80;

et quod `praedicaverit in deserto Judaeae,' Matth. iii 1; seq.; et quod `in deserto baptizaverit,' Marc. i 4; per id enim repraesentabat etiam ille statum Ecclesiae. A significatione `deserti' etiam constare potest cur Dominus toties `secessit in desertum,' ut Matth. iv 1; xv 32 ad fin.; Marc. i 12, 13, (x)35, 45; vi 31-36; Luc. iv 1; v 16; ix 10 seq.; Joh. xi 54; tum a significatione `montis,' cur Dominus in montes, ut Matth. xiv 23; xv 29-31; xvii 1 seq.; xxviii 16, 17; Marc. iii 13, 14; vi 46; ix 2-9, Luc. vi 12, 13; ix 18, Joh. vi 15. @1 i quod idem.$ @2 i 1529.$ @3 In A these refs. precede inde causa, etc.$ @4 et.$ @5 S usually has attollent vocem, as AV `lift up the voice.'$ @6 i ut.$ @7 et.$ @8 hic.$ @9 tentationes.$ @10 quae I.$ @11 quo.$