79. Quintum Memorabile. Prior Angelus, qui meus ductor et comes fuerat ad Antiquos, qui in quatuor Saeculis, Aureo, Argenteo, Cupreo, et Ferreo, vixerant, rursus aderat et mihi dixit, "vis videre Saeculum post illa antiqua, quale fuit, et adhuc est; et sequere me, et videbis; sunt illi, de quibus Daniel prophetavit haec. "Surget Regnum post illa quatuor, in quo Ferrum erit mixtum cum Argilla luti; commiscebunt se per semen hominis, sed non cohaerebunt unum cum altero, quemadmodum ferrum non commiscetur cum argilla." Dan: II:41.42.43; et dixit, "per semen hominis, per quod commiscebitur ferrum cum argilla, et usque non cohaerebunt, intelligitur verum Verbi falsificatum." [2] His dictis sequutus sum illum, et in via retulit mihi haec; "habitant illi in confinio inter Meridiem et Occidentem, sed ad magnam distantiam post illos, qui in quatuor prioribus Saeculis vixerant, et quoque profundius;" et perreximus per Meridiem ad regionem conterminam Occidenti; et transivimus formidabilem Sylvam; erant enim ibi Stagna, e quibus Crocodili attollebant capita, et suis latis et dentatis rictibus in nos hiabant; et inter stagna erant terribiles Canes, quorum aliqui erant tricipites{1} sicut Cerberi, aliqui bicipites, omnes horribili ingluvie, et trucibus oculis nos praetereuntes aspectabant. Intravimus Occidentalem hujus regionis tractum, et vidimus Dracones et Pardos, quales describuntur Apoc: Cap: XII:3: Cap: XIII:2; [3] et dixit mihi Angelus, "omnes illae ferae, quas vidisti, non sunt ferae, sed correspondentiae et sic formae repraesentativae cupiditatum, in quibus sunt Incolae, quos visitabimus; ipsae cupiditates repraesentantur{2} per horribiles illos canes, illorum doli et astutiae per crocodilos, illorum falsitates, et pravae inclinationes ad illa quae cultus sunt, per dracones et pardos; verum Incolae repraesentati non habitant proxime post Sylvam, sed post magnum Desertum, quod intermedium est, ut plene distineantur et separentur ab Incolis Saeculorum antecedentium; sunt etiam prorsus alienigenae seu diversi ab illis: habent quidem capita supra pectora, ac pectora supra lumbos, et lumbos supra pedes, sicut primaevi homines, sed in capitibus non est aliquid auri, non in pectoribus aliquid argenti, nec in lumbis aliquid aeris, imo nec in pedibus aliquid puri ferri; sed in illorum capitibus est ferrum mixtum argilla, in pectoribus est utrumque mixtum aere, in lumbis est quoque utrumque mixtum argento, et in pedibus sunt illa mixta auro; per illam inversionem mutati sunt ab hominibus in sculpturas hominum, in quibus intus nihil cohaeret; nam quod supremum fuit, factum est infimum, ita quod fuit caput, factum est calcaneum, et vice versa; illi nobis e Coelo apparent similes histrionibus, qui inverso corpore jacent super cubitis, et progrediuntur; aut sicut bestiae, quae resupinae incumbunt dorsis, ac pedes extollunt sursum, et ex capite, quod infodiunt terrae, spectant Coelum." [4] Transivimus Sylvam, et ingressi sumus Desertum, quod non minus terribile fuit; constabat ex struibus lapidum, et inter illas scrobibus, e quibus subrepserunt hydrae et echidnae, et evolabant presteres: totum hoc desertum continue declinabat, et nos per longum declive descendimus, et tandem venimus in Vallem ab incolis regionis ac aetatis illius habitatam: erant hic et ibi mapalia, quae visa sunt tandem coire et conjungi in formam urbis; hanc intravimus, et ecce domus erant structae ex ramis arborum circumustis, et luto conglutinatis; tectae laminis nigris; plateae erant irregulares, omnes in principiis angustae, sed in progressu dilatatae, et in fine spatiosae, ubi fora; unde quot plateae tot fora. Dum intravimus urbem, factae sunt tenebrae, quia non apparuit Coelum, quare suspeximus, et data nobis est lux, et vidimus; et tunc quaesivi obvios, quos offendi, "num potestis videre, quia Coelum super vobis non apparet;" et responderunt, "quid hoc quod quaeris; videmus clare; ambulamus in plena luce;" his auditis dixit mihi Angelus, "tenebrae sunt illis lux, et lux illis sunt tenebrae, sicut est avibus noctis, spectant enim deorsum et non sursum." [5] Intravimus in casas hic et ibi, et vidimus in qualibet virum cum sua muliere, et quaesivimus, num vivant hic omnes in sua domo cum una sola uxore, et responderunt ad haec cum sibilo, "quid cum una sola uxore; cur non quaeritis, num cum una sola meretrice; quid uxor nisi meretrix; ex nostris legibus non licet cum pluribus, quam cum una sola foemina, moechari; at usque nobis non est inhonestum et indecorum cum pluribus, sed extra domum; gloriamur de hoc inter nos; sic gaudemus licentia, et ejus voluptate, plus quam polygami; cur pluralitas uxorum nobis negatur, et tamen concessa fuit, et hodie conceditur in universo terrarum orbe circum circa nos; quid vita cum una sola foemina, nisi captivitas et incarceratio; sed nos hic obicem hujus carceris effringimus, et nos eripimus e servitute, et manumittimus; quis succenset captivo, qui se vindicat cum potest:" [6] ad haec respondimus, "loqueris, amice, sicut expers religionis; quis aliqua ratione imbutus non scit quod adulteria sint prophana et infernalia, et quod conjugia sint sancta et coelestia; suntne adulteria apud diabolos in inferno, et conjugia apud Angelos in Coelo; legistine sextum praeceptum Decalogi; et apud Paulum, quod adulteri nequaquam possint venire in Coelum;" ad haec hospes risit toto pectore, et aspexit me sicut simplicem, et paene sicut insanum. At illico tunc accurrit nuntius ex Primore urbis, et dixit, "adduc binos advenas in forum, et si non volunt, illos trahe illuc; vidimus illos in umbra lucis, intraverunt in occulto, sunt exploratores;" et dixit mihi Angelus, "quod visi simus in umbra, est quia lux Coeli, in qua fuimus, est illis umbra, ac umbra inferni est illis lux; et hoc fit, quia nihil reputant peccatum, ne quidem adulterium, et inde vident falsum plane sicut verum, ac falsum lucet in inferno coram satanis, ac verum atrat oculos illorum sicut umbra noctis." [7] Et diximus ad nuntium, "non urgebimur, minus trahemur in forum, sed sponte ibimus tecum;" ac ivimus: et ecce ibi multa turba, e qua exiverunt aliqui legisperiti, et nobis in aurem dixerunt; "cavete vobis ne aliquid loquamini contra Religionem, Regiminis formam, et bonos Mores;" et respondebamus, "non loquemur, sed pro illis et ex illis;" et quaesivimus, "quae vestra religio est de Conjugiis;" ad haec murmurabat turba, et dixit, "quid vobis hic cum Conjugiis; conjugia sunt conjugia;" et iterum quaesivimus, "quae vestra religio est de Scortationibus;" ad haec etiam turba murmurabat dicens, "quid vobis hic cum scortationibus; scortationes sunt scortationes; qui insons est mittat primum lapidem;" et tertio quaesivimus, "num vestra Religio docet de conjugiis quod sint sancta et coelestia, et de adulteriis, quod sint profana et infernalia;" ad haec plures in turba cachinnati sunt, irriserunt, et cavillati, dicentes, "inquirite illa quae Religionis sunt a Sacerdotibus nostris, et non a nobis; nos prorsus acquiescimus in effatis illorum, quia non aliquid religionis cadit in judicia intellectus; audivistisne quod intellectus insaniat in mysteriis, ex quibus est tota Religio: et quid Facta cum Religione; suntne Murmura ex corde devota de expiatione, satisfactione, et imputatione, quae animas beatificant, et non Opera." [8] Sed tunc accesserunt aliqui ex sapientibus urbis ita vocatis, et dixerunt, "recedite abhinc, excandescit turba, fit brevi tumultus; colloquamur de hac re soli; est ambulacrum post Curiam, secedamus illuc, venite nobiscum;" et sequuti sumus: et tunc quaesiverunt nos, unde sumus, et quid negotii hic; et diximus, "ut instruamur de Conjugiis, num illa apud vos, quemadmodum apud Antiquos, qui in Saeculis, Aureo, Argenteo, et Cupreo, vixerant, sint sanctimonia, vel non;" et responderunt, "quid sanctimonia; suntne opera carnis et noctis;" et respondebamus, "suntne etiam opera spiritus; et quod caro ex spiritu agit, estne id spirituale; et spiritus omne quod agit, ex conjugio boni et veri agit; estne hoc Conjugium spirituale, quod intrat Conjugium naturale, quod est Mariti et Uxoris;" ad haec sapientes ita vocati responderunt, "acuitis et sublimatis nimis hanc rem; transcenditis supra rationalia ad spiritualia; quis potest ibi inchoare, inde descendere, et sic judicare aliquid;" his subsannando addiderunt, "forte habetis alas aquilae, et potestis volare in suprema regione Coeli, et perspicere talia; nos non possumus;" [9] et tunc rogavimus illos, ut dicerent ex altitudine seu regione, in qua volucres ideae mentium illorum volant, num sciant aut num possint scire, quod detur Amor conjugialis unius viri cum una uxore, in quem collatae sunt omnes beatitudines, faustitates, jucunditates, amaenitates et voluptates Coeli; et quod hic Amor sit a Domino secundum receptionem boni et veri ab Ipso, ita secundum statum Ecclesiae: [10] his auditis averterunt se, et dixerunt, "insaniunt hi viri; intrant aetherem cum suo judicio, et augurando vana spargunt nuces;" post haec converterunt se ad nos, et dixerunt, "respondebimus directe ad ventosa vestra auguria et somnia," et dixerunt, "Quid commune habet Amor conjugialis cum Religione, et cum inspiratione a Deo; annon amor ille apud unumquemvis est secundum statum ejus potentiae; estne aeque apud illos, qui extra Ecclesiam sunt, sicut apud illos qui intra; aeque apud gentes sicut apud Christianos; imo aeque apud impios sicut apud pios; estne cuivis illius amoris robur vel ex haereditario, vel ex valetudine, vel ex temperantia vitae, vel ex calore climatis; et quoque per pharmaca potest corroborari et exstimulari; estne simile apud bestias, imprimis apud aves quae se amant paria et paria; estne amor ille carnalis; quid carnale commune habet cum statu spirituali Ecclesiae; num amor ille quoad effectum ultimum cum uxore differt hilum ab amore quoad illum effectum cum meretrice; estne similis libido, et simile delitium; quare injuriosum est deducere originem Amoris conjugialis a sanctis Ecclesiae." [11] His auditis diximus ad illos, "ratiocinamini ex oestro lasciviae, et non ex amore conjugiali; prorsus non scitis quid Amor conjugialis, quia friget ille apud vos; ex dictis vestris confirmati sumus, quod vos sitis ex Saeculo, quod vocatur et consistit ex ferro et argilla, quae non cohaerent, secundum praedictionem a Daniele Cap: II:43; facitis enim Amorem conjugialem et amorem scortatorium unum; num hi duo plus cohaerent quam ferrum et argilla: vos credimini et vocamini sapientes, attamen nihil minus quam sapientes estis." His auditis, accensi ira clamabant, et convocabant turbam, ut nos ejicerent; sed tunc ex potentia nobis a Domino data extensimus manus, et ecce presteres, echidnae et hydrae, et quoque dracones e deserto aderant, et invadebant, et implebant urbem, ex quo habitatores territi facti aufugerunt: et dixit mihi Angelus, "in Regionem hanc quotidie accedunt novi e Tellure, ac priores per vices relegantur et dejiciuntur in voragines Occidentis, quae e longinquo apparent sicut Stagna ignis et sulphuris; omnes ibi sunt et spirituales et naturales adulteri." @1. Prima editio: tticipites$ @2. Prima editio: representantur$